Bab Bou Jeloud: Fes (Fez) ‘in Büyüleyici Kapısı
Bab Bou Jeloud (Bab Boujeloud veya Bab Boujloud olarak da yazılır), Fas’ın Fez şehrinde, eski şehir Fez el Bali’de bulunan süslü bir şehir kapısıdır.
Fez ya da Fes , Fas’ın eski başkenti olup, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dolu bir şehirdir. Bu büyülü şehrin merkezinde yer alan Bab Bou Jeloud, Fez el Bali’nin muhteşem ve etkileyici şehir kapısıdır. Bu yazıda, Bab Bou Jeloud’un tarihine, mimarisine ve önemine dair bilgiler sunarak, bu benzersiz yapıyı daha yakından tanımanıza yardımcı olacağız.
-
Bab Bou Jeloud’un Tarihi
Bab Bou Jeloud adının kökeni, mevcut kapının varlığından çok daha öncesine dayanır. Bir teoriye göre, bu isim “Abu al-Junud” (Askerlerin Babası) ifadesinin halk ağzında bozulmuş halidir ve kapının hemen batısında bulunan büyük Place Bou Jeloud meydanını anlatır. Ayrıca, Fes el-Bali’nin önemli kalelerinden olan Kasbah Bou Jeloud ve Kasbah en-Nouar’a da yakın konumdadır.
Eski Bab Bou Jeloud kapısı, muhtemelen 12. yüzyıldan kalma basit ve mütevazı bir yapıydı. Bu kapı, ana çarşı caddesi olan Tala’a Kebira’ya doğrudan erişim sağlar ve şehrin kalbinde yer alan Qarawiyyin camisi ve üniversitesine giden yolu açardı. Orijinal kapının girişi, Tala’a Kebira’ya dik ve şehir duvarına paralel bir açıda yer alır. Bu şekilde bir yapılandırma, eski Fas şehir kapılarında sıklıkla kullanılır çünkü savunmayı ve erişimi kontrol etmeyi kolaylaştırır. Orijinal kapı, şu anki anıtsal kapının sol tarafında hala görülebilir ancak günümüzde kapalıdır.
Mevcut Bab Bou Jeloud kapısı, 1913’te Fransız sömürge yönetimi tarafından eski şehrin ana girişi olarak kullanılması amacıyla inşa edilmiştir. Bugün, bu etkileyici yapı, Fez’in tarihi merkezinin simgesel bir görüntüsüdür ve medinanın ana batı girişine işaret eder.
-
Bab Bou Jeloud’un Mimari Özellikleri
Bab Bou Jeloud, üç kemerli bir yapıdır ve Fas mimarisinden esinlenerek Mauresque, Moorish ve Fas tarzlarını harmanlar. Noktalı at nalı şeklindeki kemerleri ve zikzaklı üst kısmı ile dikkat çeken yapı, iç ve dış cephelerinde arabeskler ve Fas geometrik motifleriyle süslenmiştir. Dış cephe ağırlıklı olarak mavi, iç cephe ise yeşil tonlarında renklendirilmiştir. İlginç bir şekilde, kapının gerçek kapıları dışarıdan kilitlenir ve kapanır; bu da Fransız yönetiminin, medina içindeki sakinlerin hareketini kontrol etme amacını düşündürebilir.
Kapının ötesinde, bugün çevresinde dükkanlar ve restoranlarla çevrili küçük bir meydan bulunmaktadır. Bu meydan, şehrin ana caddeleri olan Tala’a Kebira ve Tala’a Seghira’ya erişim sağlar ve medinanın kalbine, Qarawiyyin camisi ve üniversitesine doğru giden yolu açar.
Kapının dışında ana kemerden görülen minare siluetleri, Bou Inania Medresesi ve daha yeni Sidi Lazzaz Camii’ne aittir.
-
Bab Bou Jeloud’u Ziyaret Etmenin Önemi
Fez’i ziyaret edenler için Bab Bou Jeloud, şehrin tarihi ve kültürel dokusunu keşfetmenin başlangıç noktasıdır. Bu kapıdan geçerek, dar sokaklar ve geleneksel pazarlarla dolu büyülü bir dünyaya adım atarsınız. Fez el Bali’nin dokusunu ve atmosferini yaşamak için Bab Bou Jeloud’un sunduğu deneyimi kaçırmamanız önerilir.
Bab Bou Jeloud, Fas’ın tarihi şehri Fez’in en önemli yapılarından biridir ve burayı ziyaret etmek, şehrin tarihini, kültürünü ve mimari zenginliklerini deneyimleme fırsatı sunar. Bu büyülü kapı, Fez’in kalbinde sizi bekliyor.
